Sorumluluk; görevleri zamanında yerine getirebilme becerisidir. Ebeveynler çocuğun sorumluluk becerisi kazanmasında önemli bir role sahiptir. Sorumluluk becerisi artan çocuğun özgüveni de artar, böylece çocuk bireyselleşme yolunda ilerler.
Çocuğuma sorumluluğu ne zaman kazandırmam gerekir? Bu sorunun cevabı için öncelikle çocuğun hangi yaşta ne gibi becerileri yapabildiğine bakmak gerekir.
2-3 yaş
- Zorlanarak olsa da çatal ve kaşık kullanabilir.
- Bardakla suyu kendisi içebilir.
- Bazı giyecekleri kendisi giyebilir. Örneğin; yeleği giyebilir.
3-4 yaş
- Oyuncaklarını toplayabilir.
- Ayakkabılarını giyebilir.
- Ailenin desteği ile el yıkamayı ve diş fırçalamayı yapabilir.
4-5 yaş
- El kasları biraz daha geliştiği için çatal ve kaşığı daha rahat kullanmaya başlayabilir.
- Sofrayı hazırlamayabazı ufak şeyleri taşıyarak yardım edebilir.
- Elini yıkamayı, diş fırçalamayı tek başına yapabilir.
5-6 yaş
- Kıyafetini tek başına giyip çıkarabilir.
- Sofra hazırlamaya yardım edebilir.
- Evcil hayvan bakımında yardımcı olabilir.
7-12
- Okulla ilgili sorumluluklarını yerine getirir.
- Odasını, masasını toplayabilir.
- 8 yaşında tek başına banyo yapabilir.
- 10 yaşında evde tek başına kalabilir ve toplu taşıma araçlarını tek başına kullanabilir.
Çocuğuma sorumluluk kazandırmak için ne yapmalıyım?
* Çocuğun sorumluluk kazanması bir süreç olduğu için küçük yaştan itibaren sorumluluk verilmeye başlanması önemlidir.
* Sorumluluklarını yerine getirdiğinde“Harikasın! Yemeğini tek başına yedin?” gibi cümlelerle çabasına dair güzel sözler söylemek çocuğu motive edebilir.
* Motivasyonunu arttırabilecek “Önce dağılan kalemlerini mi toplamak istersin, yoksa oyuncaklarını mı?” gibi cümlelerle çocuğa seçim şansı vererek özerk hissetmesine yardımcı olunabilir.
* Ev içinde yemek ve yatma saati gibi kuralların olması düzeni sağlayarak sorumluluk bilincinin gelişmesine katkıda bulunur.
* Eve geldiğinde elleri yıkamak, yatmadan önce dişleri fırçalamak gibi rutinlerin olması sorumluluk kazanmasında etkidir.
* Birlikte yapılan kitap okuma ve oyun oynama saati gibi etkinlikler aranızdaki bağı güçlendirerek ona vereceğiniz sorumlulukları yapmasını olumlu yönde etkileyebilir.
Fatma Nur Uçaral Çakmak Psikolojik Danışman
